De Anstelerbeek ontspringt uit verschillende bronbeekjes in Richterich, Laurensberg en Vetschau in Duitsland. De beek wordt in Duitsland namelijk Amstel of Amstelbach genoemd. De eigenlijke Anstelerbeek ontstaat bij de Nederlandse grens door de samenvloeiing van de Crombacherbeek, Bleijerheiderbeek en de Amstelbach. In het dal van de Bleijerheiderbeek liggen fraaie hangveentjes, de Peschbeemden.
De naam Anstelerbeek gaat pas gelden vanaf de overschrijding van de Duits- Nederlandse grens. Er bestaan overigens vele namen voor dit stroompje. De oorspronkelijke benaming is Ansel. Tegenwoordig gelden er vele namen zoals Ansel, Anstel, Anselerbeek, Anselderbeek, Anstelerbeek.
In het gebied Erenstein stromen tegenwoordig nog enkele kwelstroompjes, afkomstig uit de dalhelling, in de Anstelerbeek. Vroeger had de beek meer zijbeken, maar het grootste deel hiervan is drooggevallen of het dal is volgebouwd. Het grondgebruik in het beekdal bestaat uit grasland. Op de dalhellingen liggen hellingbossen.
Richting het stuwmeer van de Cranenweijer wordt de beek steeds breder. In het park van Kasteel Erenstein is de beek zeer breed en ondiep. De breedte van de beek varieert van 1 tot 5 meter. De diepte ligt tussen 10 en 50 centimeter. Na het passeren van het stuwmeer Cranenweijer stroomt de Anselderbeek onder de spoordijk van het Miljoenlijntje door.
Even verderop voegt zich nog een belangrijke zijbeek bij de Anstel. Dit is de Strijthagerbeek welke in de buurt van de Winselerhof ontspringt en door het gebied bij Strijthagen stroomt. Daarna stroomt ze nog een klein stuk bovengronds over het grondgebied van de voormalige gemeente Eygelshoven en passeert het centrum van deze Kerkraadse wijk door een overkluizing. Kort voor haar monding in de Worm duikt de Ansel nog even aan de oppervlakte.
Foto: © Cor Niemantsverdriet