Officieel duurt carnaval van zondag tot en met dinsdag, maar in de huidige praktijk is het vaak zo dat er tussen 11 november en het eigenlijke feest al tal van aan carnaval verbonden festiviteiten plaatsvinden, vooral in de laatste weken voor carnaval. Soms vinden er ook op Aswoensdag nog enkele carnavalsactiviteiten plaats.
Op 11 november (de elfde van de elfde), om precies 11:11u, begint het carnavalsseizoen. In Nederland wordt deze start van het seizoen in vrijwel iedere carnavalvierende plaats met een zekere ceremonie gevierd. De reden voor deze datum ligt bij het getal 11, dat van oudsher het getal van de dwazen en gekken is.
11 november is exact 40 dagen voor 21 december, de kortste dag. Toevallig ook de feestdag van Sint Maarten (Het Sint Maartensfeest). Dit is het begin van de donkere periode voor Kerstmis die eindigt op 2 februari Maria Lichtmis, wat weer exact 40 dagen na Kerstmis is. 2 februari is de vroegst mogelijke datum voor carnaval.
Elk jaar wordt er op elke carnavalsvereniging weer een prins en een page uitgeroepen. Bij sommige verenigingen worden er ook jeugdprinsen en jeugdpages gekozen.
