Maastricht heeft een lange geschiedenis, die teruggaat tot in de Keltische tijd, voor het begin van de huidige jaartelling.
De geschiedenis weerspiegelt zich in het historische stadscentrum met verschillende Romaanse en andere stijlkerken en de vele pleinen. Het bekendste plein is het Vrijthof, gelegen nabij de Servaaskerk, die vernoemd is naar de heilige Servatius, de beschermheilige van het vanouds katholieke Maastricht. Tegenwoordig heeft Maastricht vooral het imago van een bourgondische stad, waar het goed winkelen en recreëren is. Er komen dan ook veel toeristen. Dankzij de aanwezigheid van een universiteit en een hogeschool is het ook een studentenstad.
Maastricht is, mede dankzij de aanwezigheid van een universiteit, een theateropleiding, een conservatorium, een kunstacademie en een architectuuropleiding, een cultureel centrum van bovenregionale betekenis. De stad telt meerdere theaters, waarvan het Theater aan het Vrijthof het belangrijkste is. Het Derlontheater, de Bonbonnière, het Huis van Bourgondië, het Pesthuys theater en AINSI zijn kleinere podia. Het Limburgs Symfonie Orkest, Opera Zuid en Toneelgroep Maastricht zijn gevestigd in Maastricht.
Vele amateurgezelschappen zijn in Maastricht actief op het gebied van muziek en theater. Het bekendst is wellicht de Mastreechter Staar. Kumulus biedt een podium aan beoefenaars van de amateurkunsten in Maastricht.
Maastricht telt ruim 1600 rijksmonumenten, waarmee het qua aantal in Nederland de tweede plaats inneemt, na Amsterdam. De stad ligt in een regio die bekend is vanwege haar natuurschoon en cultuurhistorische waarden.
Uitgaansleven
Maastricht staat bekend om haar vele hotels, cafés en restaurants. Van die laatste zijn er een aantal van hoog niveau (Maastricht is in Nederland de stad met de meeste Michelinsterren). De meeste cafés en restaurants zijn in het centrum te vinden, maar daarnaast ook in de geannexeerde dorpen. De belangrijkste horeca-concentraties liggen rond Vrijthof, Markt, Onze-Lieve-Vrouweplein en Platielstraat. Van de grotere steden in Nederland heeft Maastricht de hoogste cafédichtheid.
