In het smalste deel van Limburg ligt Wijngaard de Deelgaarderberg. De naam ‘De Deelgaarderberg’ is aan de wijngaard gegeven omdat deze gelegen is op het hoogste punt van Maria-Hoop, 49,50m boven NAP.
Ons duurzaam bedrijf
Ik hoor u al denken ”alweer een gebakken lucht verhaal”
Maar nee hoor! Hier komt het verhaal van Wijnboer Jos:
In mijn werkzame leven in het landbouwkundig onderzoek heb ik vele onderzoeken voorbij zien komen m.b.t. gangbaar, biologisch en alles er tussenin. Bij aanvang van onze wijnbouw carrière hebben we dan ook veelvuldig gefilosofeerd over welke kant we op willen. Gaan we voor biologisch? Of toch voor gangbaar?
Het idee om niet te kunnen ingrijpen bij ziekten en plagen als je biologisch wil telen…en zo in slechte jaren een mindere kwaliteit wijn te kunnen leveren heeft ons tot nadenken gestemd. In de biologische landbouw mogen weliswaar middelen van natuurlijke oorsprong worden gebruikt, maar deze middelen werken niet afdoende. Bovendien doden deze middelen ook natuurlijke vijanden (onze helpers tegen plagen in de wijnbouw). Dit wilden we niet!
We hebben besloten om te gaan voor een duurzame teelt met zo weinig mogelijk gewasbescherming en kunstmest. We hebben daarom niet gekozen voor de traditionele meeldauwgevoelige rassen, maar voor meeldauwresistente rassen.
Dit bespaart al een fors aantal bespuitingen. Voor wat betreft smaak doen deze rassen naar onze mening niet onder t.o.v. de traditionele rassen. U mag gerust komen proeven!
Kunstmest vervangen we door natuurcompost. En voor de bespuitingen die over blijven maken we gebruik van Beslissend Ondersteunende Systemen. Dit is een computer programma dat ons helpt een ziekte te voorspellen en op het juiste moment met de moderne gewasbeschermingsmiddelen te bestrijden. Zo houden we onze natuurlijke vijanden in stand en besparen fors op het aantal bespuitingen.
Verder worden er bloemranden ingezaaid voor de bijen en proberen we met “hulp van boven” ander ongedierte weg te vangen of te verjagen. Zo zit er op de Deelgaarderberg een koppel buizerds die de muizenstand in de wijngaard laag houdt.
En niet alleen bij de teelt wordt er duurzaam gewerkt ook bij het vinificatie proces wordt hier op gelet.
Hier volgen enkele voorbeelden:
- Recyclen van onze eigen gebruikte wijnflessen.
Klanten die onze flessen inleveren krijgen per ingeleverde fles een stempel op de klantenkaart - Onze kurken zijn geheel recyclebaar, gemaakt van hert afval van suikerriet.
- Etiketten worden gemaakt door de plaatselijke drukker, hierdoor weinig bezorg-/transportafstanden.
- Het water voor de koeling van de wijn tijdens het vergistingsproces is pompwater uit de eigenput.
Dit water wordt rondgepompt waardoor er nauwelijks water verspild wordt - Het stoken van de rode wijn tijdens het vergistingsproces wordt in een zo klein mogelijke, volledig geïsoleerde, ruimte gedaan met een kachel dit op precies 18 graden ingeregeld is.
Het planten
Voor het planten wordt de graszode gefreesd, waarna er geploegd wordt. Na het ploegen wordt met een rotorkopeg de grond plantklaar gelegd op een manier dat er op de toekomstige plantrij na het ploegen niet meer gereden wordt. Dit komt de structuur van de bodem ten goede. Al deze werkzaamheden vinden plaats in de late herfst. Na het plantklaar leggen worden de palen gezet en de eerste draden getrokken. In maart wordt er dan handmatig geplant om de grond zoveel mogelijk met rust te laten. Na het planten worden geleidestaven geplaatst bij elke plant en tevens worden er kokers om de jonge aanplant gezet. Dit bevordert weggroei en is tevens een bescherming tegen wind- en wildschade. Het eerste jaar wordt het onkruid volledig mechanisch bestreden. Er komen nog geen druiven aan de jonge wijnstokken.
Tweede jaar en verder
In het tweede jaar worden de jonge wijnstokken, als ze in het eerste jaar goed gegroeid zijn, teruggesnoeid op hoogte. Dan worden ook de overige draden getrokken. Op deze scheut laten we drie uitlopers doorgroeien. Hieraan zullen ongeveer vier tot zes druiventrossen groeien. Deze worden in het najaar geoogst en hiervan wordt dan de eerste wijn geproduceerd. Vanaf het tweede jaar wordt er beurtlings gras tussen de wijnstokken gezaaid. Deze wisselen jaarlijks zodat er voorzien wordt in voldoende organisch materiaal voor een goede groei. Na het tweede jaar worden de wijnstokken teruggesnoeid zodat er één uitloper blijft staan. In het vroege voorjaar worden deze gebogen en vastgezet aan de draad. Hieraan groeien dan de scheuten die voor de productie van de druiven zorgen.
De oogst
In het najaar worden de druiven geoogst als ze voldoende rijp zijn. Dit wordt bepaald door het suiker- en zuurgehalte te meten en nauwlettend in de gaten te houden. Is het suiker- en zuurgehalte op een bepaald niveau dan worden de druiven geoogst. Na de oogst worden zowel de druiven voor de witte als ook voor de rode wijn ontsteeld.
Hier een aantal van onze druivensoorten
Solaris
De Solaris is een kruising tussen de Merzling (op zijn beurt een kruising tussen Riesling en Pinot Gris), Saperavi Severnyl en Muscat Ottonel, ontwikkeld in Duitsland door het onderzoeksinstituut in Freiburg. De Solaris is een modern wit ras met een hoge resistentie tegen valse meeldauw. Het suikergehalte kan gemakkelijk oplopen tot boven de 100 Oechsle, terwijl het zuur goed blijft (rond de 8 gram/l). De wijn heeft een behoorlijke body en mooi aroma van ananas. Het is een fruitige wijn die zeer geschikt is als wijn bij asperges. Deze wijn wordt dan ook veelvuldig verkocht met asperges door aspergetelers in geheel Nederland.
Rondo
De Rondo is een kruising tussen Saperavi Severnyl en Sint Laurent ontwikkeld door het wijnbouwproefstation in Geisenheim in Duitsland. De Rondo heeft evenals de Solaris een hoge resistentie tegen valse meeldauw. De kleur van de bessen is blauw en het sap is donkerrood/paars. Het ras kan geoogst worden met een hoog suikergehalte en een redelijk zuurniveau. De rode wijn heeft een diep rode kleur, omdat de schil zeer veel kleurstoffen bevat. De fruitige wijn, met een Bourgognekarakter, heeft duidelijke tannines, is kleurvast en heeft in haar aroma kersen, pruimen, bloemen, druif en rook.
Dornfelder
De druif is een kruising van Frühburgunder x Trollinger x Portugieser x Lemberger. Van deze druif maken we naast rode wijn ook een frisse Dornfelder Rosé. De rode wijn heeft zachte tannines.
Auxerois
Auxerrois blanc is een witte Franse druivensoort gekruist uit de pinot en Heunisch Weiss. De naam Auxerrois komt van de Franse plaats Auxerre en heeft een sterke gelijkenis met de pinot familie. Hij komt veel voor in Luxemburg en de Elzas waar de wijn vaak als Pinot verkocht wordt. De wijn heeft een heel mooie doorzichtige kleur. De smaak ligt ergens tussen de Pinot Blanc en de Chardonnay.
Pinot Blanc
Deze druif komt uit de Bourgogne streek in Frankrijk. Het is een oud ras door mutatie uit Pinot Gris ontstaan. De Pinot Gris is op zijn beurt weer ontstaan uit de Pinot Noir door het terug lopen van de kleur van de bessen. In Duitsland en Oostenrijk noemt men deze druivensoort Weißburgunder. Deze druif is bijzonder geschikt om een droge wijn van te maken. Deze wijn is iets minder vol van smaak. Door de Auxerrois en de Pinot Blanc samen vergisten (ze worden tegelijk geoogst) krijgen we een mooie iets krachtigere droge wijn.
Souvignier Gris
Deze druif is ontwikkelt in Freiburg en is een kruising tussen Souvignon Blanc en Bronner. Hij is laat rijp en heeft dus veel zon nodig. De trossen zijn langwerpig en net te compact. Deze druif is resistent tegen meeldauw en door zijn losse opbouw weinig vatbaar voor botritis. Mooie bloemige en kruidige geur met frisse zuren. Komt heel goed tot zijn recht bij gerookte zalm maar ook een lekkere terras wijn.
Duurzaam en ambachtelijk wijn maken
Witte wijn
Bij witte wijn wordt er na het ontstelen gelijk geperst en wordt er gist aan het sap toegevoegd om de gisting op gang te brengen. Aan onze witte wijnen wordt geen suiker toegevoegd en laten we alle suikers die de druiven bevatten omzetten naar alcohol. Dit komt het aroma ten goede. Na ongeveer twee tot drie weken is de gisting ten einde en hebben we een jonge fruitige wijn. Deze wijn laten we na het hevelen rusten om te rijpen. In het voorjaar na de oogst wordt de wijn gebotteld.
Rosé
Na het ontstelen van de rode druiven blijven de druiven een aantal uren op de schil staan. Daarna gaat het sap naar de kelder en komt de gist bij het sap.
Rode wijn
Bij rode wijn wordt na het ontstelen de gist aan de schillen en sap toegevoegd. Onder warme omstandigheden komt dan de gisting op gang. Dit noemt men pulpgisting. Dit wordt gedaan om een mooie kleur aan de wijn te geven. Na een week wordt er geperst en zal de gisting in het vat nog even verder gaan, waardoor de wijn een mooi aroma krijgt. Hierna wordt er nog een paar keer geheveld, waarna de wijn in de nazomer gebotteld kan worden. In de meeste gevallen wordt een gedeelte van de rode wijnen op hout gelagerd, de zogenaamde Barrique.